Dolar kurunda meydana gelen yüksek fiyatlamaya bugüne kadra en sert müdahale yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısının ardından çok kritik bir kararın açıklamasını yaptı. Bu karara göre birikimlerini bankada TL mevduat hesaplarında değerlendirenlere kur farkı ödemesi yapılacak. Mevduat kazançları kur yükselişlerinin gerisinde kalırsa bu fark vatandaşlara devlet tarafından ödenecek. Bu kazançtan da stopaj vergisi alınmayacak ve muafiyet uygulanacak.

ÖRTÜLÜ FAİZ ARTIŞI YAPILDI YORUMLARI

Alınan bu karar ve yapılacak olan uygulama ekonomistler tarafından örtülü faiz artışı olarak değerlendirildi. Sistemin nasıl işleyeceğine dair henüz bir bilgi verilmezken ekonomistlere göre hedefin dövize olan talebin önünün kesilmesi ve döviz kurlarındaki köpüğün alınması olduğu değerlendirmeleri yapılmaya başlandı. Bu durumun bazı sakıncalarının olduğuna dikkat çeken ekonomistler geçmişte Türkiye'de uygulanan bu sistemin devlete yüklü bir maliyet bıraktığının altını çizdiler.

YENİ UYGULAMA YÜKSEK ENFLASYONA NEDEN OLABİLİR

Bilkent Üniversitesi ekonomi akademisyenlerinden Öğretim Üyesi Burcu AYdın Özüdoğru bir değerlendirmede bulunarak, "Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan TL mevduatlara kur farkı ödemesi yapılmasına dair karar piyasa tarafından örtülü faiz artışı olarak değerlendirildi. Bu TL mevduat faizinin artması ile beraber de Türk lirasında değer artışı oluştu. Şu anda detaylar belli değil ama mevduatlara yapılacak kur farkı ödemeleri Hazine tarafından karşılanacak. Hazine'nin bu maliyeti vergi gelirleriyle mi, ilave borçlanmayla mı yoksa Merkez Bankası'nın para basması ile karşılanacak belli değil. Tek belli olan bu maliyetin oldukça yüklü olacağı. Bunun yüksek enflasyon gibi sonuçları olabilir." dedi.

ÖZGÜR DEMİRTAŞ'TAN DOLAR YORUMU

Türkiye'nin ünlü ekonomistlerinden Prof. Dr. Özgür Demirtaş da TL mevduatlarına kur farkı ödenmesine ilişkin alınan kararı değerlendirerek, "Finans piyasalarında iki tür opsiyon vardır. bunlar alım ve satım opsiyonlarıdır. Alım opsiyonu yatırımcısına belirli bir fiyattan alma hakkı verir. Bu sistemde dolar almak yerine onu alma hakkını satın alırsınız. Örneğin dolar kuru 4 TL iken siz doları 7 TL'den alma hakkını satın almış olabilirsiniz. Eğer dolar kuru 9 TL'ye çıkarsa siz bu alımı 7 TL'den yaparsınız. Satın opsiyonunda ise bunun tam tersi yapılır.

YENİ SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?

Benim anladığım kadarıyle hükümet yeni bir ürün çıkarıyor. Bu ürünle TL mevduat hesabı olanlara aynı zamanda bir dolar alım opsiyonu satmış gibi oluyor. Şöyle ki varsayalım bir kişinin 150 TL'si var ve dolar da o sıra 15 TL. Yani 10 doları var. Bu kişi 150 TL'sini mevduatta tutuyor ama aynı zamanda 15 TL seviyesinden dolar alım opsiyonu bulunuyor. Vade sonunda dolar kuru 19 TL olursa radaki 4 TL'yi de alma hakkına sahip oluyor.

ÖRTÜLÜ FAİZ ARTIŞININ ETKİSİ NE OLACAK?

Bu yeni sistemin ekonomiye etkisi ne olur? Aslında bu dolar kuru artış oranına ekstra bir faiz artırımıdır. İkinci mesele de bu ekstra faizin nereden ödeneceği konusudur. Onu da yeni para basarak öderseniz ekstra enflasyon meydana gelir." şeklinde konuştu.