Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından sürdürülen EYT düzenlemesine dair detayları toplu bir şekilde gazeteci Faruk Erdem değerlendirdi. EYT çalışmasının 7 aşama halinde yapıldığını söyleyen Faruk Erdem gelinen son noktaya dair önemli bilgiler verdi.

TEK MODEL OLACAK

EYT’de tek model uygulanacağını söyleyen Faruk Erdem, “EYT’de tek bir model üzerine çalışılıyor. O model de taleplere yönelik bir model olacak. 8 Eylül 1999 öncesinde SSK’lı olanlar için kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ile 5000 prim günü emeklilik için yetiyordu. Bağkur’da ise kadınlarda 7200 gün, erkeklerde ise 9000 gün emeklilik şartı olarak uygulanıyordu. Emekli Sandığı’nda kadınlarda 20 yıl sigortalılık süresi ile 7200 gün, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ile 9000 gün emekli olmak için yetiyordu. Daha sonra yapılan yasal düzenleme ile yaş şartı ile yeni prim şartları getirildi.” dedi.

EYT’LİLERİN PRİM ŞARTI NE OLACAK?

EYT’de prim şartına dair son gelişmeleri aktaran Faruk Erdem, “EYT çalışmasında 7 önemli aşama bulunuyor. Bunun ilk adımı prim olacak. SSK’lılar için en az 5000 gün, Bağkurlular için ise kadınlarda 7200 gün erkeklerde 9000 gün şartları aranacak. Öncelikle EYT’liler bu prim hazırlıklarını şimdiden yapmalılar. Prim şartı sağlanmadan yaş şartının bir anlamı yok. Bir de prim eşitleme durumu var. Eğer SSK’lıların primi ile eşitleme olursa Bağkurlular da 5000 prim günü ile emekli olabilecekler.” ifadelerini kullandı.

SİGORTALILIK SÜRESİ ŞARTI!

Sigortalılık süresine dikkat edilmesi gerektiğini belirten Faruk Erdem, “EYT’de ikinci aşama sigortalılık süresi olacak. Bunun için de kadınlar 20 yılı, erkekler ise 25 yılı tamamlamalılar. Kadınlar için bu süre açısından sorun yok. Ancak 1998 ve 1999 tarihlerinde işe giren erkek SSK’lılar henüz bu süreyi tamamlamadılar. Onlar emekli olmak için beklemek durumunda kalacaklar.” şeklinde konuştu.

EYT’DE YAŞ SINIRLAMASI OLACAK MI?

Yaş sınırlaması ihtimalini değerlendiren Faruk Erdem, “EYT düzenlemesinin üçüncü aşaması yaş sınırlaması olacak. Bu çalışma yapılırken üzerinde tartışılan bir konuda buydu. Ancak yaş nedeniyle emekli olmayan insanlara yaş sınırlaması uygulaması pek mantıklı olmayacaktır. 45-50 yaş arasında EYT’liler var. onlar için bir yaş sınırlaması meselesi tartışıldı. Lakin sıcak bakılmadığı için rafa kaldırıldı.” dedi.

HANGİ KURUMDAN EMEKLİ OLUNACAK?

EYT çalışmasının detaylarını veren Faruk Erdem, “EYT’nin dördüncü aşaması farklı kurumlardaki sigortalılar var. Şu anda son 7 yıllık sigortalılık süresine bakılıyor ve en fazla hangi kurumdan sigorta priminiz yatırılmışsa o kurumdan emekli oluyorsunuz. EYT’linin emekli olacağı kurum belirlenirken son 7 yıla bakılacak. Ancak prim eşitlemesi yapılırsa bu kural da devre dışı kalacaktır.” ifadelerini kullandı.

EMEKLİ MAAŞLARI NASIL HESAPLANACAK?

EYT’de emekli maaşlarına da değinen Faruk Erdem, “EYT’de beşinci aşamayı maaş şartları oluşturuyor. Emekli maaşları hesaplanırken tüm alınan brüt ücretler üzerinden hesaplama yapılıyor. EYT’liler için ise 3 ayrı dönemde ayrı ayrı hesaplama yapılacak. 1999 öncesinde çok çalışması olanlar daha yüksek maaş alabilecekler. Ancak enflasyonun şu anda yüksek olmasından dolayı 2008 sonrası çalışmalar için de yüksek emekli maaşı ihtimali doğabilecek.” dedi.

YENİ BORÇLANMA İMKANI VERİLECEK Mİ?

Borçlanma meselesine de vurgu yapan Faruk Erdem, “EYT’de altıncı adın borçlanma imkanlarının değerlendirilmesi oluyor. Prim eksikliği olanlar borçlanma ile bunu kapatabilirler. Kadınlar ve erkeklere verilen doğum ve askerlik borçlanması gibi yasal borçlanma imkanları bulunuyor. Bu çalışmada yeni bir borçlanma modeli üzerinde de tartışılıyor. Henüz karar verilmiş değil ama bunun olabilme ihtimali bulunuyor.” şeklinde konuştu.

KISMİ EMEKLİLİK ŞARTLARI NE OLACAK?

EYT’de kısmi emeklilik şartlarına da dikkat çeken Faruk Erdem, “EYT’de yedinci aşama ise kısmi emeklilik olacak. EYT’li SSK’lılar 3600 gün ve 15 yıl sigortalılık süresi ile kısmi emeklilik formülünden yararlanabilecekler. Bağkurlular ise 5400 prim günü ile kısmi emekli olabilecekler. Ancak burada yaş şartı bulunuyor. Kadınlarda 50 ve erkeklerde 55 yaş gelecek deniliyor. Bu kısmi emeklilik için uygulanacak bir şart olacak. Yeni bu yaşlarda emekli olunacak diyemiyoruz. Kısmı emeklilik için yaş şartı şu anda kadınlarda 58, erkeklerde 60 olarak uygulanıyor.” dedi.