Tapuda vatandaşların karşılaştığı ‘ paylı mülkiyet ‘ terimi yoğun bir şekilde araştırılıyor. Paylı mülkiyet, biden fazla kişinin maddi olarak bölünmüş olmayan bir taşınmazın tamamında belli paylar dahilinde hak sahibi olması olarak açıklanmaktadır.

Paylı mülkiyette, iştirak halinde mülkiyet üzerindeki tüm ortakların malın tamamına sahip olmalarının aksine, her ortağın payı belirlenmiştir. Bu kapsamda mülk üzerindeki tasarruf hakları ve yükümlülükler hisseyle sınırlı olmaktadır.

Paydaş payı üzerinden ne yapılır?

Mülkiyette payı olan paydaş, payının tamamını ya da bir bölümünü bir başkasına devredebilir. Aynı zamanda paylı mülkiyeti, elbirliği mülkiyetinden ayıran özelliklerden biri olmaktadır. Medeni kanunda yer alan ifadelere göre, yalnızca diğer paydaşlara, payın satılması halinde önalım hakkı tanınmıştır.

Paydaşın payını rehin etme hakkı bulunmaktadır. Mülk eğer bir taşınmazsa bu taşınmaz üzerinde ipotek kurar ve 3. Kişinin borcu için de rehin hakkı doğar.

Bunun yanında, paydaş payı üzerinde bir başkası adına intifa hakkı kurulabilmektedir. Fakat bu hak, tüm eşya üzerinde kurulamamakta ve yalnızca paydaşın payı üzerinde yapılmaktadır. İntifa hakkı sahibinin hakkın özüne dokunma hakkı olmamakla birlikte, intifa hak sahibi payını bir başkasına devredemez, rehin hakkı, intifa hakkı gibi haklardan yararlanamaz.

Yukarıda bahsettiğimiz durumlara ek olarak, kişilerin kendi davranışlarıyla ya da malın kullanılmasını bıraktığı veya fiillerinden sorunlu olduğu kişilerin tutumları ile diğer paydaşların tamamına ya da bir bölümüne karşı yükümlülüklerini çiğneyen paydaş, onlar için paylı mülkiyet ilişkisini devam ettiremiyorsa mahkemeye başvurarak paydaşlıktan çıkabilmektedir.